2022 evrak takibi

2022 sayılı yasa gereği 2022 maaşı almak için başvuruda bulunanların başvurularının sonuçlanması uzun zaman alabilmektedir. Normal olarak 2022 maaşına başvuran kişiler de evraklarının durumlarının ne aşamada olduğunu merak ediyor. Bu merakları internet üzerinden giderebilirsiniz. nasılmu çok kolay. Bu adrese tıklayarak 2022 evrak takibi ni yapabilirsiniz.

2022 sayılı kanun

65 YAŞINI DOLDURMUŞ MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KİMSESİZ TÜRK VATANDAŞLARI İLE ÖZÜRLÜ VE MUHTAÇ TÜRK VATANDAŞLARINA AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç,  Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda belirtilen aylıklardan yararlanabileceklerin; müracaat şekli, hak sahipliğinin tespiti ve kontrolü ile aylık hakkından yararlananların muayene ve tedavilerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 65 yaşını doldurmuş, kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan, sosyal güvenlik kurumlarının herhangi birisinden her ne ad altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmayan, nafaka bağlanmamış veya bağlanması mümkün olmayan, mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış herhangi bir devamlı gelire sahip bulunmayan ve 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olan Türk vatandaşlarını,
b) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin (b) bendi kapsamına girecek derecede özürlü olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan ve 18 yaşını doldurmuş bulunan özürlülerden; kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan ve her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalaması itibariyle 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanları,
c) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin (a) bendi kapsamına girecek derecede özürlü olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan, 18 yaşını doldurmuş bulunan ve herhangi bir işe yerleştirilememiş olan özürlülerden; kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan ve her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre 2022 sayılı Kanunun 1 inci  maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanları,
ç) Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olduğu halde; kanunen bakmakla yükümlü olduğu ve fiilen bakımını gerçekleştirdiği 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanları,
d) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan malul olmaları nedeniyle yetim olarak aylık veya gelir alan çocuklardan, aylık ya da gelirleri özürlülük derecelerine göre bu Yönetmelik kapsamında ödenecek olan aylık tutarından düşük olanları,
kapsar.

Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç,  Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
              
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Maliye Bakanlığını,
b) Başvuru Formu: Dilekçe, ikametgah ilmühaberi, mal bildirim belgesi, muhtaçlık belgesi ve vukuatlı nüfus kayıt örneğini birlikte içeren ve ekte yer alan belgeleri (Ek-1, Ek-2),
c) Kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan: 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 364 üncü maddesine göre tespit edilecek yakını bulunmayanı,
ç) Mahalli Maliye Teşkilatı: Defterdarlıkları ve malmüdürlüklerini,
d) Sandık: T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünü,
ifade eder.
           
Aylıktan faydalanamayacaklar
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri;
a) 2 nci maddenin (d) bendi kapsamında olanlar hariç olmak üzere, hangi adla olursa olsun herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan bir gelir veya aylık hakkından faydalananlar,
b) 4 üncü maddenin (c) bendindeki tanıma göre kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunduğu tespit olunanlar,
c) Muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olanlar,
ç) Mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde devamlı bir geliri bulunanlar,
d) Borçlar Kanununa göre malları ve gelirleri devir edilerek bir akitle hakiki veya hükmi şahıslarca kendilerine bakılanlar,
e) Menkul ve gayrimenkul mallarından dolayı 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre bağlanacak aylığa eşit veya daha fazla geliri olan veya gelir sağlaması mümkün olanlar,
f) Herhangi bir şekilde 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre bağlanacak aylık tutarına eşit veya daha fazla devamlı gelir sağlayan ya da sağlaması mümkün olanlar,
g) Kamu kurum ve kuruluşlarında iaşe ve ibateleri dahil olmak üzere sürekli bakımı yapılan veya yaptırılanlardan, mevzuatı gereği kendilerine muhtaçlık sınırına eşit veya daha fazla gelir, harçlık, aylık ve benzeri adlarla düzenli olarak ödeme yapılanlar,
hakkında uygulanmaz ve bu kişiler bu Yönetmelikte belirtilen haklardan yararlandırılmaz.

Muhtaçlık
MADDE 6 – (1) 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının Devlet memurlarının aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpılmasından bulunacak tutardan daha az geliri olanlar 2022 sayılı Kanunun uygulanmasında muhtaç sayılır. 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının yılı bütçe kanunları ile farklı olarak tespit edilmesi halinde, bütçe kanununda belirlenen gösterge rakamı uygulanır.
(2) Muhtaçlık, Ek-1 veya Ek-2’de yer alan durumuna uygun Başvuru Formu ile yapılan müracaat üzerine, ilgililerin daimi olarak oturdukları yerlerin bağlı olduğu il veya ilçe idare kurullarınca formun ilgili bölümünde sebepleri açıkça gösterilmek suretiyle belirlenir.

Hak sahipliğinin tespiti
MADDE 7 – (1) Aylık talebinde bulunanlar veya gerekli hallerde bunların veli ya da vasileri tarafından doldurulup imzalanan Başvuru Formları;
a) İlgililerin 2 nci maddede belirtilen niteliklere haiz olup olmadığı,
b) 5 inci maddedeki hallerin mevcut olup olmadığı,
c) İlgililer 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 364 üncü maddesine göre tespit edilecek yakınlarından nafaka alıyorsa miktarı,
ç) Nafaka bağlanmamış olmakla birlikte 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 364 üncü maddesine göre tespit edilecek yakını bulunanlar için, bu yakınlarının gelir durumu itibariyle aile fertlerinin sayısı ile ikametgahlarındaki sosyal ve ekonomik durumları dikkate alınmak suretiyle yapılacak inceleme sonucunda, nafaka yükümlüsü her bir yakınının Türk Medeni Kanununun 364 üncü maddesi gereğince nafaka bağlama esasları dahilinde ilgiliye ayırabilecekleri yardım miktarı,
d) 2 nci maddenin (c) bendi kapsamına girenlerin, bir işe yerleştirilmek üzere 25/6/2003 tarihli ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu çerçevesinde müracaatta bulunup bulunmadığı,
e) Tarımsal ve tarımsal destek gelirleri,
f) Ticari gelirleri,
g) Taşınır veya taşınmaz mallarından elde ettiği gelirler,
ğ) Çalışmakta olanların ücretleri,
h) İl veya ilçe sosyal hizmetler müdürlüklerinden, Vakıflar Genel Müdürlüğünden veya sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarından bir süre ile sınırlı da olsa belirli aralıklarla ödenen nakdi bir yardım alıp almadıkları, nakdi yardım alanlar için yardımın tutarı, 
ı) 2 nci maddenin (ç) bendi kapsamında olanlar açısından bakım ilişkisinin fiilen gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine ilişkin olarak yaptırılacak tespit,
i) Diğer gelirleri,
esas alınmak suretiyle il veya ilçe idare kurulları tarafından değerlendirilir ve hak sahibi olup olmadıklarına karar verilir.
(2) Evli olanların aylık gelirlerinin hesabında, eşinin her türlü mal ve gelirlerinden Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre aile masraflarına iştirak edebileceği miktar dikkate alınır.

Sosyal güvenlik kurumlarından aylık veya gelir alanlar
MADDE 8 – (1) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan malul olmaları nedeniyle yetim olarak aylık veya gelir alan çocuklardan, aylık ya da gelirleri özürlülük derecelerine göre bu Yönetmelik kapsamında ödenecek olan aylık tutarından düşük olanlara, bu Yönetmelikle belirlenen diğer şartlar aranmaksızın ilgili sosyal güvenlik kurumu tarafından aradaki fark ödenir. Birden fazla sosyal güvenlik kurumundan aynı şekilde aylık veya gelir alanlara ise yalnızca tercih edecekleri bir sosyal güvenlik kurumu tarafından fark ödenir.
(2) Bu şekilde fark ödemesinden yararlanabilmek için, 6/2/1998 tarihli ve 98/10746 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre alınacak sağlık kurulu raporu ile birlikte aylık veya gelir ödemesi yapılan sosyal güvenlik kurumuna kendileri veya kanuni temsilcileri tarafından başvuruda bulunulması gerekmektedir. Sosyal güvenlik kurumları bu rapor ve varsa raporu tamamlayıcı belgeleri 2022 sayılı Kanunla Sandık bünyesinde kurulan Sağlık Kuruluna gönderir. Sağlık Kurulu bu raporları bu Yönetmeliğin 12 nci maddesi çerçevesinde karara bağlayarak, ilgili sosyal güvenlik kurumuna kararını bildirir.

Muhtaçlığın ve bakım ilişkisinin kontrolü
MADDE 9 – (1) Bakanlık veya Sandık, gerektiğinde il veya ilçe idare kurullarının soruşturma ve kararları dışında ilgililerin gelir, kazanç ve malları hakkında, kendi personeli veya idari makamlar yolu ile her çeşit soruşturma yaptırmaya, resmi ve özel idari müessese ve ortaklarından ve şahıslardan bilgi istemeye yetkilidir. İstenen bilgilerin verilmesi zorunludur, istenilen bilgiyi vermeyenler veya yanlış bilgi verenler hakkında genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılır.
(2) Muhtaçlığı şüpheli görülenlerden haklarında yaptırılan soruşturma neticesinde muhtaç olmadıkları anlaşılanlara aylık bağlanmaz ve varsa bağlanmış aylıkları kesilir. Bunların muhtaçlık belgesi düzeltilmek üzere ilgili il veya ilçe idare kuruluna gönderilir.
(3) Sonradan herhangi bir nedenle aylık bağlanması kararını etkileyen yeni bir hususun tespit edilmesi halinde, yeniden yapılan incelemede durumlarında değişiklik olanlar için il veya ilçe idare kurulunca alınacak yeni karar Sandığa gönderilir. Yeniden yapılan incelemeye rağmen il veya ilçe idare kurulu kararında değişiklik olmadığının anlaşılması halinde yapılacak işlem Sandıkça kararlaştırılır.
(4) 2 nci maddenin (ç) bendi gereğince kendilerine aylık ödenenler, fiilen bakım ilişkisinin sürdürüldüğünün ve aylığın özürlü çocuğun bakımında kullanıldığının tespiti amacıyla yılda en az bir kez periyodik ve gerekli görülen hallerde ayrıca kontrole tabi tutulur. Kontrol görevi, il veya ilçelerde mülki amirlerin görevlendireceği kurum eliyle yerine getirilir. Fiilen bakım ilişkisinin sürdürülmediği veya gerekli koşulları taşımaya devam etmediği anlaşılanlar için il veya ilçe idare kurulunca alınacak yeni karar Sandığa gönderilir.
              
Özürlülüğün belirlenmesi
MADDE 10 – (1) 2022 sayılı Kanunun uygulanmasında,
a) Çalışma güçlerini % 40 ile % 69 arasında kaybedenler “özürlü”,
b) Çalışma güçlerini % 70 ve üzerinde kaybedenler ise “başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü”,
olarak kabul edilir.
           
Sağlık Kurulu raporları
MADDE 11 – (1) Özürlülerin çalışma gücü kaybı oranları Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik esaslarına göre belirlenir.
           
Sağlık Kurulu
MADDE 12 – (1) 2022 sayılı Kanuna göre özürlü veya başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü olmaları nedeniyle aylık bağlanacak olanların Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre aldıkları sağlık kurulu raporları, Sandıkça görevlendirilecek bir uzman hekimin başkanlığında Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Sağlık Bakanlıklarınca görevlendirilecek birer uzman hekimden oluşan 3 kişilik Sağlık Kurulu tarafından incelenerek karara bağlanır. Sağlık Kurulu, üye tamsayısı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar verir. Kurul, toplantı gün ve saatlerini haftada iki günden az olmamak üzere kendi tespit eder.
(2) Sağlık Kurulu gerekli gördüğü hallerde, ilgilinin;
a) Raporu veren hastanenin sağlık kurulunca,
b) Raporu veren yer dikkate alınarak bir başka hastanenin sağlık kurulunca,
tekrar muayenesini isteyebileceği gibi ek veya yeni bir sağlık kurulu raporu düzenlenmesini de isteyebilir.

Nüfus kayıtları
MADDE 13 – (1) Sandık veya mahalli maliye teşkilatı ya da ilgili tarafından istenilmesi üzerine, aylık bağlanması isteminde bulunan şahsın kayıtlı olduğu nüfus idaresince;
a) Eşi ile altsoyu ve üstsoyunun tamamını,
b) Bunlardan evlenme, boşanma ve sair nedenlerle başka yere nakledilmiş olanların nakledildikleri yerleri,
c) Herhangi bir yerden aylık alanların aylık aldıkları dosya numarası ile aylığı ödeyen kurumu,
ç) Aylık talebinde bulunanın doğum tarihinde düzeltme yapılmış ise düzeltmeye ait mahkeme kararının tarih ve numarasını,
gösterir şekilde T.C. kimlik numaralarını da belirtir vukuatlı nüfus kayıt örneği düzenlenir.
               
Aylık bağlanması için gerekli belgeler
MADDE 14 – (1) Aylık bağlanması için istenilen belgeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Başvuru Formu,
b) Özürlü veya başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü olmaları nedeniyle aylık bağlanacaklar için, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik gereğince alınacak sağlık kurulu raporu,
c) Üç adet vesikalık fotoğraf,
ç) Kanunen bakmakla yükümlü oldukları 18 yaşını doldurmamış özürlü yakını bulunanların fiilen bakımı gerçekleştirdiklerine ve sürdüreceklerine, bakım ilişkisinin fiilen sürdürülmediğinin tespiti halinde bu aylık ödemenin kesileceğini kabul ettiklerine ilişkin yazılı beyanı,
d) 2 nci maddenin (b), (c), (ç) ve (d) bentleri kapsamına girenler için Sandık tarafından gerekli görüldüğü takdirde istenecek kontrol muayenesi talebini en geç dört ay içinde yerine getireceğine ilişkin yazılı beyanı,
e) Aylığın vasiye ödenmesi gereken hallerde mahkemeden alınmış vasilik kararı,
f) 2 nci maddenin (c) bendi kapsamına girenlerin Türkiye İş Kurumuna başvuru yaptıklarına dair belge.
(2) Aylık bağlanması için istenen evrak Sandık tarafından hazırlanarak bastırılır ve ilgililere ücretsiz verilmek üzere mahalli maliye teşkilatlarına dağıtılır. Başvuru formunda yer alan aylık istek dilekçesi ile mal bildirim belgesi, aylık talebinde bulunanın kendisi veya gerekli hallerde kanuni temsilcileri tarafından doldurulup imzalanır. Muhtaçlık belgesi ve vukuatlı nüfus kayıt örneği ile ikametgâh ilmühaberi bölümleri ise yetkililerce doldurularak imza ve mühürle onaylanır.
(3) İlgililer tarafından tamamlanan belgeler, mahalli maliye teşkilatı tarafından Sandığa gönderilir.
              
Aylık hakkı
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin (a) ve (c) bentlerine göre aylık bağlanmış olması, aynı maddenin (ç) bendi kapsamında fiilen bakımını üstleneceği özürlü yakını bulunması veya (d) bendinde belirtilenlerin vasisi olması nedeniyle ayrıca aylık bağlanmasına engel teşkil etmez.
           
Aylık başlangıcı
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre aylık bağlanmasına karar verilenlere ödenecek aylığın başlangıcı, ilgililerin başvuru formlarının mahalli maliye teşkilatında kayda geçirildiği tarihi, 2 nci maddenin (d) bendi kapsamına girenler için ise ilgili sosyal güvenlik kurumuna müracaat tarihini izleyen aybaşıdır.
               
Aylıkların artırılması veya azaltılması
MADDE 17 – (1) Sağlık kurulu raporu sonucuna göre tespit edilecek özürlülük durumuna bağlı olarak aylık tutarında değişiklik yapılması gerekenlerin aylıkları, sağlık kurulu raporlarının Sandık veya ilgili sosyal güvenlik kurumunun kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden ilk aylıktan itibaren artırılır veya Sandık Sağlık Kurulu karar tarihini takip eden ilk aylıktan itibaren azaltılır.
(2) 65 yaşın doldurulmasından önce özürlü olmaları nedeniyle bağlanmış olan aylıkların aynı şekilde ödenmesine devam olunur. 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanmış olanlardan başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek kadar özürlü olduklarını tam teşekküllü hastaneden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayanlara, 2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre aylık bağlanır.
              
Aylıkların ödenmesi
MADDE 18 – (1) Bağlanan aylıklar;
a) 1 Mart tarihinden başlamak üzere üçer aylık dönemler halinde peşin olarak,
b) Aylık başlangıç tarihinden tahsis tarihini takip eden ilk dönem başına kadar olanlar toptan,
hak sahiplerinin kendilerine, vekillerine veya vasilerine veyahut kayyumlarına ya da velilerine ödenir.
               
Aylıkların veya aylık farklarının kesilmesi
MADDE 19 – (1) Bağlanan aylıklar veya aylık farkları, aylık sahibinin veya aylığa hak kazanan özürlünün;
a) Ölümü,
b) Türk vatandaşlığından çıkarılması, Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç yabancı memleket uyruğuna girmesi,
c) Muhtaçlığının  kalkması,
ç) Özürlü olması nedeniyle aylık bağlanmış ise bir işte çalışmaya başlaması,
d) Bir akitle gerçek veya tüzel kişiler tarafından bakım altına alınması,
e) Daimi olmayan özürlülük oranının % 40’ın altına düşmesi,
f) Evlenmesi sebebiyle muhtaç durumdan çıkması,
g) 2 nci maddenin (ç) bendi kapsamında 18 yaşından küçük özürlü yakınının 18 yaşını tamamlaması,
ğ) 2 nci maddenin (ç) bendi kapsamında olanlar açısından bakım ilişkisinin fiilen gerçekleşmediğinin belirlenmesi,
h) 5 inci maddede belirtilen durumların mevcut olduğunun tespiti,
ı) Sosyal güvenlik kurumlarından malul olmaları nedeniyle ödenmekte olan yetim aylığı veya gelirinin kesilmesi,
hallerinde, bu durumlarının meydana geldiği tarihi takip eden dönem başından itibaren kesilir.
           
Aylık bağlanacaklara verilecek belge
MADDE 20 – (1) Aylık bağlananlara, 17/5/1995 tarihli ve 22286 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığınca Aylık Bağlananlara Verilecek Tanıtım Kartları ve Ücretsiz Seyahat Kartları Yönetmeliğine göre Sandık tarafından düzenlenecek bir Tanıtım Kartı verilir. Bu kart, hak sahibinin aylık ödemelerinde kimlik belgesi yerine geçer.
           
Aylıkların nüfus kayıtlarına işlenmesi
MADDE 21 – (1) Kendilerine aylık bağlanmış olanlar ile 2 nci maddenin (ç) bendi gereğince aylık bağlanan özürlünün kendisi ve aylığının ödeneceği yakını, Sandıkça ilgililerin kayıtlı oldukları nüfus idarelerine bir ay içinde bildirilir. Bildirilen bu aylıklar, nüfus idareleri tarafından ilgililerin nüfus kayıtlarına dosya numarası ile birlikte işlenir.
(2) Kendilerine aylık bağlanmış olanlar ile 2 nci maddenin (ç) bendi gereğince aylık bağlanan özürlünün kendisi ve aylığının ödeneceği yakınının ölümü, boşanması, evlenmesi veya vatandaşlık hakkını kaybetmesi hallerinde, ilgili nüfus idaresi, bu değişiklikleri nüfus kütüğüne işlediği sırada değişiklik tarihlerini ay ve günlü olarak dosya numaraları ile birlikte bir ay içinde Sandığa da bildirmek zorundadır.
            
Bildirim yükümlülüğü
MADDE 22 – (1) Aylık almakta olanlar veya aylık sahiplerinin eş, kardeş, anne, baba, vasi, kayyum, veli veya vekilleri, aylıkların kesilmesini gerektiren durumları üç ay içinde Sandığa bildirmekle yükümlüdürler.
(2) Bu bildirim yükümlülüğüne uymayan aylık sahipleri, vekil, vasi, veli ya da kayyumlar hakkında bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
               
Aylık veya aylık farklarının geri alınması ve ceza kovuşturması
MADDE 23 – (1) Bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı ve aylığa hak kazanmak üzere düzenlenen belgelerin gerçeğe uymadığı tespit edildiği takdirde, ödenmiş olan aylıklar veya aylık farkları için Sandık veya ilgili sosyal güvenlik kurumu aracılığı ile % 50 fazlası ile borç tahakkuk ettirilir.
(2) Gerçeğe uygun olmayan belgeleri düzenleyen ve kullananlar hakkında genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılması için ilgisine göre Maliye Bakanlığı, ilgili sosyal güvenlik kurumu veya Sandık tarafından Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu belgeleri düzenleyenlerin kamu görevlisi olması durumunda, haklarında ayrıca idari soruşturma açılır.
               
Yersiz ödenen aylık veya aylık farklarının geri alınması
MADDE 24 – (1) Aylık veya aylık farkı hakkını kaybedenlere, aylıklarının kesilmesini gerektiren tarihten sonraki dönemler için yapılan ödemeler, Sandığın veya ilgili sosyal güvenlik kurumunun bildirimi üzerine mahalli maliye teşkilatı tarafından ilgililerden tahsil edilir.
           
Fazla ödenmiş aylık veya aylık farklarının geri alınması
MADDE 25 – (1) Aylık alanlara, her ne suretle olursa olsun istihkaklarından fazla ödenen aylık ya da aylık farkı tutarları Sandık veya ilgili sosyal güvenlik kurumu tarafından daha sonra ödenecek aylıklarından tahsil edilir.
           
Aylıkların durdurulması ve zamanaşımı
MADDE 26 – (1) Tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren aralıksız olarak bir yıl boyunca aylıklarını almayan hak sahiplerinin aylıkları durdurulur. Aylıklarını beş yıl boyunca almayanların aylıkları ise kesilir. Bu süreden sonra başvuranların aylık istekleri yeni başvuru olarak değerlendirilir ve bunlara geçmiş süreler için bir ödeme yapılmaz.
               
Muayene ve tedavi
MADDE 27 – (1) 8 inci maddeye göre aylık farkı ödenenler hariç, aylık bağlananların tedavileri 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde yeşil kart verilmek suretiyle sağlanır. Ancak, yeşil kart verilmesi için aranan şartlar açısından herhangi bir araştırma yapılmaz. 20 nci maddeye göre düzenlenen Tanıtım Kartına sahip olanlar, 3816 sayılı Kanun hükümlerine göre yeşil kart verilmesinde aranan şartları haiz olarak kabul edilir.
(2) 2 nci maddenin (ç) bendine göre aylık hakkından yararlanan 18 yaşından küçük özürlülerin yalnızca kendileri yukarıda belirtilen tedavi hakkından yararlanır. Bu özürlülerin aylık ödenen yakınları hakkında yeşil kart verilmesine ilişkin olarak yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
               

Merkezi kayıt, takip ve kontrol sistemi
MADDE 28 – (1) İl ve ilçe idare kurulları bu Yönetmelik gereğince ödenen aylıklarla ilgili bilgi ve belgeleri düzenli olarak tutmak, Sandık tarafından istenen bilgi ve belgeleri zamanında göndermek ve aylık ödemelerine ilişkin verileri Sandık tarafından hazırlanacak veri tabanına işlemekle yükümlüdür.
              
Muafiyet
MADDE 29 – (1) Aylıkların bağlanmasında ve ödenmesinde kullanılan bütün belgeler, her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
               
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 30 – (1) 6/1/1994 tarihli ve 21810 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç,  Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
               
Karara bağlanmamış başvurular
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar 6/1/1994 tarihli ve 21810 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmeliğe uygun belgelerle yapılmış ve henüz karara bağlanmamış olan başvurular, bu Yönetmelik kapsamında durumlarına göre talep edilen yeni belgelerin tamamlanması koşuluyla değerlendirmeye alınır.
            
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu Yönetmelik yayımlandığı tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
              
Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı müştereken yürütür.

NOT: Bu Yönetmelik 20/06/2006 tarihli ve 26204 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01/07/2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

Görme Engelliler İçin Özel Takvim

Toplumda engelli duyarlığı artıyor. Bu kapsamda görme engelliler için yeni bir uygulama başlatıldı.

Selçuklu Belediyesi Konya’da ilk kez görme engelliler için özel bir takvim hazırlattı. Braille alfabesi ile hazırlatılan takvimde önemli günler haftalık ve aylık program yer alıyor. Görme engellilerin büyük rağbet gösterdiği takvim için Konya dışından engelliler de istekte bulunuyor. TBMM’de görme engelli milletvekili Lokman Ayva ile bir araya gelen Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, Ayva’ya özel olarak tasarlanmış 2011 takvimi hediye etti. Altay” Görme engelliler için tasarlanan bu takvim için engelli hemşehrilerimiz bizden istekte bulundular. Selçuklu Belediyesi yaşamın her alanında engelli dostu bir belediye olarak anılmaktadır. Biz bu ünvandan büyük mutluluk duyuyoruz” dedi. Kendisi de Konyalı olan Ak Parti İstanbul Milletvekili Lokman Ayva ise “Braille alfabesi ile 2011 takvimi hazırlamak çok güzel ve nazik bir çalışma olmuş. Bu çalışmayı Selçuklu Belediyesi’nin yapması bir Konyalı olarak benim için ayrı bir mutluluk oldu. Belediyelerimizin engelliler için yapmış olduğu çalışmaları her geçen gün artırması gelecek için umut vaat etmektedir. Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay’a engelliler için yaptıkları çalışmalardan dolayı teşekkür ediyorum” dedi. Başkan Altay ve Milletvekili Ayva, engelliler için yapılacak çalışmalarda gösterdikleri birlikteliğin bundan sonra da devam edeceğini söylediler.

Engelliler İçin Kamusal Hizmet Rehberi

ANKARA (A.A) – Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Anne ve Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) işbirliğiyle ”Engelli Bireyler İçin Kamusal Hizmet Rehberi” yayımlandı. Rehberle, engellilerin kamusal hizmetlere ulaşmada yaşadıkları sıkıntıların giderilmesi amaçlanıyor.
     Alınan bilgiye göre, AÇEV’in yürüttüğü ve Sabancı Vakfı Hibe Programınca desteklenen ”Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında Özürlüler İdaresi Başkanlığının da işbirliğinde ”Engelli Bireyler İçin Kamusal Hizmetlerden Yararlanma Rehberi” çıkarıldı.
     Hem engelli bireylerin hem de ailelerinin kamuda kendilerine sunulan hizmetlerden yararlanmaları noktasında yaşadıkları sorunları gidermek amacıyla yayımlanan rehber, engellilerin ne gibi hakları olduğu, hangi kamu hizmetinden yararlanabildikleri ve bunlar için nerelere başvurmalara gerektiği gibi pek çok konuyu aydınlatıyor.
     Proje kapsamında eğitim verilen kadınlarla gönüllülere, ilgili sivil toplum kuruluşlarına ve talep eden tüm engellilere dağıtılan rehbere AÇEV’in internet sitesinden de ulaşılabiliyor. Braille alfabesiyle basılarak görme engellilerin de ihtiyaç duydukları konulardan yararlanmaları sağlanan rehber, şimdilik engelli ya da engelli yakını bulunan bin 260 kişiye ulaşmış durumda. Engelliler, kendileri için önemli bilgilerin düzenli bir şekilde sıralandığı rehberi AÇEV’den temin edebiliyor.
     Fırsat eşitliği kapsamında son yıllarda engellilik alanında yaşanan gelişmelerin duyurulması ve engellilerin hayata tam olarak katılımının amaçlandığı rehber, sağlıktan istihdama, eğitimden sosyal yardımlara kadar pek çok konuyu içeriyor.
     Rehberde, ilk olarak Özürlü kimlik kartı, yeşil kart ya da sağlık kurulu raporu almak isteyen engellilerin hangi evraklarla nerelere başvurmaları gerektiği anlatılıyor.
     Engellilerin eğitimine de yer verilen rehberde, Rehberlik Araştırma Merkezleri’nde (RAM) engellilerin özel eğitime ihtiyaç duyup duymadıklarına ilişkin kurul kararı gerektiği vurgulanıyor. Özel eğitim almak isteyen engellilerin yaşadıkları ilçelerdeki RAM’lara yönlendirildiği rehberde, özel eğitim desteklerinin her yıl Bütçe Uygulama talimatıyla belirlenen kısmının, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılandığı ifade ediliyor.
     Ortaöğretim ve Üniversite sınavlarına girecek öğrenciler için 30 dakika ek sürenin verildiği hatırlatılan rehberde, engellilerin durumlarına uygun hizmet alabilmeleri için özürlü sağlık kurulu raporları veya özürlü kimlik kartlarını yanlarında bulundurmaları gerektiği belirtiliyor. Üniversiteyi kazanan ihtiyaç sahibi engellilerin Yüksek Öğrenim Kredi Yurtlar Kurumu tarafından öncelikli olarak öğrenim ve katkı kredisi verildiği kaydedilen rehberde, ayrıca isteyen engellilere yurt tahsisi yapıldığı da ifade ediliyor. Engellilerin öğrenim hayatlarını kolaylaştırmak için ihtiyaçları doğrultusunda gerekli tedbirleri almak ve bu yönde düzenlemeler yapmak üzere üniversitelerde oluşturulan ”Özürlü Öğrenciler Birimi”ne başvurabilecekleri vurgulanıyor.
    
     -ENGELLİLİKTE İSTİHDAM SORUNU-
    
     Rehberde, engellilerin istihdam ile ilgili ne tür yollar izlemeleri gerektiğine de yer veriliyor. Buna göre, engelliler Kamu Personeli Seçme Sınavı’na girerek, Türkiye İş Kurumu’na kayıt yaptırarak veya iş ilanlarını takip ederek bireysel başvuru yapabilecekleri gibi kendileri için özel olarak ayrılmış kontenjanlardan da yararlanabiliyor. Meslek edindirme kurslarına gitmek isteyen engellilerin, Türkiye İş Kurumu il müdürlükleri, çıraklık eğitim merkezleri, halk eğitim merkezleri ve belediyelere başvurmaları gerekiyor.
     Kamu ve özel sektörde işçi olabilmek için engellilerin yaşadıkları yerlerdeki Türkiye İş Kurumu il müdürlüklerine sağlık kurulu raporu ve nüfus cüzdanlarıyla başvurmaları ve ilgili il müdürleriyle sürekli iletişim halinde bulunmaları tavsiye edilirken, ilköğretim ve daha alt düzeyde eğitim düzeyinde olanlarla zihinsel engelliler kamu kurum ve kuruluşlarında işçi olmak için sınava tabi tutulmuyor.
     Engelliler, kamu kurumlarına girmek için her yıl Nisan-Mayıs, Temmuz-Ağustos ve Ekim-Kasım dönemlerinde açılan sınavlara tabi tutuluyor. Bu yöndeki duyurular da Devlet Personel Başkanlığı, Resmi Gazete ve Özürlüler İdaresi Başkanlığının internet sitesinden takip edilebiliyor.
     SSK’ya tabi olarak çalışan engelliler, istekleri halinde ve engel durumuna göre 15 ila 20 yılda, Emekli Sandığı mensuplarının da 15 yılda emekli olabiliyor. Bağımsız çalışan engellilerin isteğe bağlı emeklilik hakkı bulunurken, emeklilik konularıyla ilgili olarak ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine başvurulabiliyor. Yüzde 70’den fazla engelli olan bireylere aylıkları PTT tarafından evlerinde ödenebiliyor.
     Engellilerin, ”Özürlü Aylığı” almak için sağlık kurulu raporu ve nüfus cüzdanlarıyla ikamet edilen yerdeki Defterdarlık veya Mal Müdürlüklerine başvurmaları gerekiyor. Bu aylıktan belirlenen koşulları taşıyan, 18 yaşın altındaki bakıma muhtaç veya evli olan engelli kadınlar yararlanabiliyor.
     Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından herhangi bir sosyal güvencesi, geliri ve malı bulunmayan engellilere bağlanan muhtaç aylığı için engellilerin, başvuru formu ve sağlık kurulu raporuyla Vakıflar Bölge Müdürlüğüne şahsen veya posta yoluyla başvurmaları gerekiyor.
     Ekonomik yoksunluk içindeki engelliler, il ya da ilçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak, ayni ve nakdi yardım, ortopedik ve diğer yardımcı araç gereçlerle, ilaç gibi ihtiyaçlarını talep edebiliyor.
    
     -VERGİ İNDİRİMLERİ VE MUAFİYETLERİ-
    
     Çalışan engelliler ve bakmakla yükümlü oldukları engelli yakını olan çalışanlar, engellilik oranlarına göre vergi indirimden yararlanabiliyor. Bu kapsama giren memurların çalıştıkları kurumun ilgili birimine başvurmaları yeterli oluyor.
     Türkiye’de brüt 200 metrekareyi geçmeyen meskeni olan engelliler, emlak vergisi indiriminden faydalanabiliyor. Bunun için engellilerin sağlık kurulu raporları, dilekçe ve ”Tek Meskeni Olan Özürlülere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu” ile ikamet adresindeki belediye başkanlığına başvurması yeterli oluyor.
     H sınıfı sürücü belgesi bulunan ve özel tertibatlı araç kullanabileceği sağlık kurulu raporu ile belgelenen engelliler, yurtiçinden alacakları araçlar için ÖTV’den muaf tutuluyor. Yüzde 90’ın üzerinde engeli bulunanların yakınları tarafından alınan araçlar için de aynı muafiyet sağlanıyor. Ancak, katma değer vergisinde böyle bir muafiyet bulunmuyor.
     Engellilerin, ithal edecekleri özel tertibatlı araçlar için de gümrük vergisi alınmıyor. Sadece engellilerin eğitimleri, meslekleri ya da günlük yaşamlarında kullanmaları için özel olarak üretilen baston, sandalye, yazı makinesi, kabartma klavye gibi araçlarla özel bilgisayar programları Katma Değer Vergisinden muaf tutuluyor.
     Bazı belediyelerde alınan kararlar doğrultusunda engelliler toplu taşıma araçlarından indirimli ya da ücretsiz yararlanabilirken, Devlet Demiryolları anahat yolcu trenleri, Türk Hava Yolları tüm iç ve dış hatları, Türkiye Denizcilik İşletmelerine ait kruvaziye seferler ve iç hatlar, şehirlerarası otobüs yolculukları ve cep telefonuyla yapılan görüşmeler belirli şartları taşıyan engelliler için indirimli. Engelliler, ayrıca Milli parklardan, devlet tiyatrolarından ve Kültür Bakanlığı’na bağlı ören yerleri ve müzelerden ücretsiz yararlandırılıyor.

Zihinsel Engelli Bireylerde Cinsellik

Tüm engelsiz insanlar gibi zihinsel engeli bulunanlar da toplumsal yaşama uyum sağlamak adına bir takım aktivitelere ihtiyaç duyarlar. Herkes bilir ki zihinsel engelliler de karınlarını doyurmak, susuzluklarını gidermek, uyku ihtiyacını gidermek gibi temel gereksinimlerin dışında sevgi kavramına ihtiyaç duyarlar. Hem sevmek hem de sevilmek onlar için çok önemlidir.

Tüm bunların dışında onların da cinsel manada ihtiyaçları vardır. Tıpkı diğer ihtiyaçları gibi… Her ne kadar akli olarak normal bir insan kadar gelişmemiş olsalar da fiziksel anlamdaki gelişmeleri eksiksizdir. Fiziksel gelişmelerine paralel olarak hormonal olarak da herhangi bir sorunları yoktur. Yani vücutları cinsellik hormonlarını da eksiksiz üretir.

Genel olarak düşünürsek, zihinsel engellilerin cinsel isteklerini ifade edemedikleri görülür ama bu onların cinsel dürtülerinin devre dışı olduğu anlamına gelmez.

Zihinsel engellilerde de cinsellik eğitimi doğumu takiben başlamalı ve ölene kadar devam etmelidir. Bu durum karşısında zorlanan ebeveynler çoğu kez zihinsel engelli çocuklarının cinselliği öğrenmelerini sağlayamazlar. Bu zorlanmanın yanı sıra utanç verici bir durum olduğu gerekçesiyle yardım istemeye de yanaşmazlar. Halbuki bu durum zihinsel engeli bulunan çocuğun yeterince gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biridir.

Zihinsel engelli çocuklarda cinselliğin incelenmesi ve duruma göre uygulamalar ortaya konulması için normal yaşını değil, gelişme seviyesini ele almak mantıklı olandır. Bir örnek vermek gerekirse; normalde 20 yaşında olup da zihin yaşı 6-7 olan bir birey “Anneciğim, babacığım bebekler nasıl doğar? Ablamın neden pipisi yok?” gibi sorular sorabilir. Bu sorular normal karşılanmalıdır. Bu tip sorular dışında; zihinsel engelli çocuklar, banyo yapan birini dikkatlice seyredebilir, coşkulu ve korkulu durumlarda eli cinsel uzvuna uzanabilir, flörtü olduğunu söyleyebilir, cinsel içerikli küfür ve şakaları tekrarlayabilir, karşısındakini öpebilir. Böylesi davranışlar da normal karşılanmalıdır.

Uzmanlar tarafından yapılan uzun gözlemlerden sonra, zihinsel engeli bulunan ergen ya da ergenlik evresindeki erkek çocukların kızlara göre cinselliğe daha fazla ilgili oldukları görülmüştür. Ayrıca zeka seviyesinin artmasının da cinselliği daha fazla dile getirmede etkin rol oynadığı kanıtlanmıştır.

İlgi ve sevgi eksikliği, cinsel saldırılar, herhangi bir işi olmama, kendini yeterince anlatamama gibi sorunlar da zihinsel engellilerde cinsellikten bahsetme düzeyini arttırmaktadır.

Zihinsel engellilere cinsellik dersi verilirken yeterince açık olmaya dikkat edilmeli, gizli kapaklı ifadeler kullanılmamalıdır. Aksi takdirde çocuk kendi algıları ile bu bilgileri harmanlayıp yanlış sonuçlara varabilir.

Engellilerin, ebeveynleri dışında cinsel bilgi alabilecekleri başka bir güvenilir kaynak bulmak oldukça zordur. Bu nedenle ebeveynler cinsel eğitime de diğer eğitimlerde olduğu kadar önem göstermelidir.

Bir diğer önemli konu da ergenliğe erişmiş olan zihinsel engelli kızların adet görmesidir. Engellinin zor durumlara düşmemesi için ergenlik öncesinde kısa da olsa bir eğitim verilmelidir. Ergen duruma gelen engelli kızların vücutları da şeklini aldığı için gerek adet dönemi, gerekse genital bölge temizliği konusunda hem teorik hem de uygulamalı eğitim verilmelidir.